نگاهی مختصربر دستور زبان تاتی شالی بخش اول.
1.اسم الف)اسم عام: *پوره:پسر *کیه:خانه *ته تی:دختر. ب)اسم خاص: *رومند کوه:کوه رامند *گلیکیه:محله ی اولیا *داغ:محله ی داغ *جرینه مله:محله ی سفلی. پ)اسم ذات: پاجار:کفش*شیه:پیراهن ث)اسم معنی: *سوزی:سبزی *تیجی:تیزی *سولی:شوری. ج)اسم جمع:صورت مفرد و معنی جمع: *سری:گله. چ)اسم معرفه: *آ سات:آن خانه. ح)اسم نکره: *ای اسبه:یک سگ،سگی. خ)اسم مفرد: *پوره:پسر. د)اسم جمع: *تتون:دخترها. *برون:درها. ذ)اسم ساده: *کرگه:مرغ. ر)اسم مرکب: *زن مایه:مادر زن *موتور وون:موتوربان. ز)اسم جامد: *شوه:شب *نماژدر:غروب. ژ)اسم مشتق: *قلایی:بدی. س)اسم مترادف: *دادا،خاکه:هر دو به معنی خواهر. ش)اسم متضاد: *بشین(رفتین)بومین(آمدن). ص)اسم مصغر: *بیلچه:بیل کوچک. ض)اسم مشتق مرکب: *بیشین بومین:رفتن و آمدن. *در دیفار:در و دیفار. 2:حالات اسم: الف)حالت فاعلی: حمید بومه:حمید آمد. ب)حالت مفعولی: *حمید دسی آوه بارد:حمید پارچ آب را آورد. ج)حالت اضافی: وهاره هوا:هوای بهاری. 3.صفت: الف)صفت فاعلی: *بروشا:فروشنده. ب)صفت مفعولی: *خاولو:خواب آلوده. ج)صفت ساده: *نکو:خوب *جگل،زگل،جیگل:کوچک. چ)صفت تفضیلی: *نکتر:خوبتر *قلای تر:بدتر. ح)صفت عالی: *نکترین:بهترین. د)صفت نسبی: *چالج:شالی *جورین:بالائی *قدیمینه:قدیمی. ذ)صفت لیاقت: *بمردنی:مردنی. ر)صفت ترکیبی: *عقلومند:عاقل. ز)صفت سماعی: *فراه:گشاد *کو:آبی. 4.کنایات: *مونین کنارین:(اشاره به فرد کناری) *بورا میر،اسبیا میر(تابلو نکن) *************************